Benito Cereno
Benito Cereno’dan…
Aynı gün, ay ve yıl, Sayın Yargıç Doktor Juan Martinez de Rozas, bu Hükümdarlığın Yüce Mahkeme Kurulu Üyesi ve Personel ve Yönetim Hukuku Uzmanı, San Dominick gemisinin kaptanı Don Benito Cereno’ya, mahkemede hazır bulunmasını emretmiş, ki o da sedyesinde, kendisine Tanrı ve Kutsal Haç üstüne, sorulan her soru ve bildiği her şey hakkında gerçeği anlatacağına yemin ettiren Rahip Infalez eşliğinde gelmiş; ve kendi isteğiyle, olayların başlangıcıyla ilgili olarak sorgulandığında, son yılın Mayıs ayının yirmisinde, Callao’ya bağlı Valparaiso limanından gemisine yüklenen ülkede üretilen ürünlerin yanısıra, otuz sandık hırdavat ve madeni eşyayla Mendoza kentinden Don Alexandro Aranda’ya ait her iki cinsten yüz altmış siyahiyle yola çıktığını; gemide yolcu olarak bulunanların dışında gemi tayfası olarak otuz altı kişi bulunduğunu söylemiş; ve Zencilerle ilgili olarak aşağıdaki bilgileri vermiştir:
(Asıl belgede, bunu, Aranda’nın önce kaybolup daha sonra bulunan bazı kayıtlarından, ayrıca tanığın anımsadıklarına dayalı ve burada yalnızca bazı bölümlerinden alıntılar verilen yazılı ifadesine göre derlenmiş, elli adamla ilgili adlar, betimlemeler ve yaşlarla ilgili bir liste izliyordu.)
- On sekiz on dokuz yaşlarında Jose adında biri; efendisi Don Alexandro’nun hizmetine bakan bu adam, dört beş yıldır onun hizmetinde olduğundan İspanyolcası iyi; Francesco adında bir melez, kamarot, iyi bir kişiliği ve güzel bir sesi var, Valparaiso kilisesinde ilahiler söylemiş, Buenos Aires’in yerlisi, otuzbeş yaşlarında.
Dago adında, uzun yıllar mezar kazıcı olarak İspanyolların arasında bulunmuş, açıkgöz bir Zenci, kırk altı yaşında. Afrika doğumlu, altmış yetmiş yaşlarında dört yaşlı Zenci; ancak sağlıkları yerinde, zanaatları kalafatçılık olan bu adamların adları şöyle: Birincinin adı Muri ve öldürülmüş (Diamelo adındaki oğlu gibi); ikincisi Nacta; üçüncüsü Yola, diğer ikisi gibi öldürülmüş; dördüncüsü Ghofan; ve yaşları otuz - kırk beş arasında olan altı yetişkin Zenci, hepsi de eğitimsiz - Matiluqui, Yan, Lecbe, Mapenda, Yambaio, Akim adlı ve bunlardan dördü öldürülmüş olan Aşantilerin arasında doğup büyümüşler; Atufal adında, Afrika’dayken bir kabile reisi olduğu varsayılan güçlü bir Zenci, sahibi onun çok değerli olduğu kanısında. Ve bir süre İspanyolların arasında bulunmuş, otuz yaşlarında, Senegalli, Babo adında ufak tefek bir Zenci; ötekilerin adlarını anımsayamadığını, ancak Don Alexandro’nun belgelerinin bulunacağından hâlâ umutlu olduğunu, o zaman bunların tümünü değerlendireceğini ve mahkemeye bildireceğini; ve bunların dışında otuz dokuz kadın ve her yaştan çocuklar olduğunu belirtti.
(Sıraya göre düzenlenmiş isim listesi burada bitiyor ve yeminli ifade sürüyor.)
Bu tür seferlerde alışılmış olduğu üzere Zencilerin tümünün güvertede uyuduklarını ve hiç kimsenin prangalı ya da zincirli olmadığını, çünkü sahipleri, arkadaşı Aranda’nın kendisine onların uysal olduklarını söylediğini; yedinci gün limandan ayrıldıktan sonra, sabah saat üçte, nöbette olan iki görevli - ki, bunlar lostromoydu, - marangoz Juan Robles, dümenci Bautista Gayete ve yamağı - dışında İspanyolların hepsi uykudayken, Zencilerin ansızın ayaklanarak, lostromo marangozu ağır yaralayıp ve bazılarını baltalar ve sivri uçlu demirlerle, diğerlerini bağladıktan sonra canlı canlı denize atmak suretiyle, güvertede uyumakta olan on sekiz adamı peşpeşe öldürdüklerini; güvertedeki İspanyollardan canlı olarak bağlayıp bıraktıkları yedi kişiyi gemiyi kullanmaları için sağ bıraktıklarını düşündüğünü, ve bunun dışında, saklanmış üç dört kişinin sağ kaldığını söyledi...
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder